Dwa zdjęcia...

To nie miała być i nie jest powieść w odcinkach, jednak wątek "Dwa zdjęcia" byłby niepełny bez kolejnych informacji źródłowych, o których w skrócie chciałabym dziś napisać. Z pierwszego źródła, na które chcę się powołać wynika, że kilkudziesięciu mężczyzn z opublikowanego przeze mnie wcześniej wykazu nie stawiło się do kolejnych prac miejskich w okresie od 9 do 17 lutego 1940 r. Została na nich nałożona grzywna, w związku z czym Rada Żydów wystosowała petycję do burmistrza Jędrzejowa z prośbą o uchylenie kary. W petycji podkreślano, że są to ludzie żyjący w skrajnej nędzy... (Archiwum Państwowe w Kielcach, zespół: Akta m. Jędrzejowa, sygn. 485, k. 4-6).

Drugi dokument to raport z 1948 r. dotyczący "życia, martyrologii, walki i zagłady ludności żydowskiej w latach okupacji niemieckiej", sporządzony na polecenie starosty przez wójtów poszczególnych gmin, a następnie przesłany do Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie. Jak wynika z tego źródła w 1948 r. na terenie naszego powiatu nie zarejestrowano już ani jednej osoby narodowości żydowskiej. Wartość poznawczą dokumentu podnoszą dane dotyczące dokładnej liczby ludności żydowskiej w dniu wysiedlenia dla poszczególnych miejscowości powiatu. Poniżej przytaczam te dane wraz z datą wysiedlenia, przy czym nie zawsze jest to data dzienna:

Jędrzejów - 4000 osób (2.10.1942)
Brzegi - 48 osób (1942-1943)
Małogoszcz - 700 osób (28.08.1942)
Mierzwin - 120 osób (1943)
Mstyczów - 35 osób, wysiedlonych 31, gdyż 4 zostały zabite (1942)
Nagłowice - 177 osób,172 wysiedlone (09.1943)
Nawarzyce - 193 osoby (1943)
Prząsław - 136 osób (09.1942)
Raków - 33 osoby (1943)
Sędziszów - 523 osoby (09.1942)
Sobków - 1500 osób (08.1942)
Węgleszyn - 400 osób (1942)
Wodzisław - 3170 osób (30.09.1942)
Złotniki - 29 osób (08.1942)

W wykazie uwzględniona zastała także Słupia, która znalazła się w granicach powiatu dopiero po II wojnie światowej - 44 osoby (2.09.1942).

Źródło: jak wyżej, zespół: Starostwo Powiatowe w Jędrzejowie, sygn. 465, k. 1-16.

Renato, w bogatej kolekcji Grzegorza Polaka znajduje się kolejne zdjęcie z prac przy odśnieżaniu okolic szpitala jędrzejowskiego :

www.echodnia.eu/swietokrzyskie/wiadomosc...829354,id,t,zid.html

Jak zapewne się orientujesz, dzięki wsparciu finansowemu The United States Holocaust Memorial Museum w Waszyngtonie, prace nad scaleniem
i uporządkowaniem inwentarza archiwum Wydziału Statystyki i Ewidencji Centralnego Komitetu Żydów w Polsce uwieńczyła w 2005 r. publikacja
pod red.Tadeusza Epszteina, a w niej zasygnalizowano istnienie/inwentarz akt/ wykazów imiennych dot. Jędrzejowa ( o które zadałam pytanie:) ), poz. 582 i 705.

poz.582 - Rejestracja.Akta personalne. Kieleckie województwo.Wykazy imienne Żydów zarejestrowanych w różnych miejscowościach:
Białobrzegi, Bodzentyn, Chęciny, Chmielnik, Działoszyce, Gniewoszów, Jędrzejów, Jedlińsk, Kielce, Kozienice, Ostrów, Pińczów, Radom, Sandomierz, Skarżysko, Suchedniów, Starachowice, Szydłowiec, Włoszczowa, Zwoleń. 1946, mps, j.pol. 1,s.

poz.705 - Rejestracja. Ziomkostwa. Akta personalne. Wykazy imienne byłych mieszkańców miejscowości leżących w granicach woj.kieleckiego ( Busko-Zdrój, Chmielnik, Częstochowa, Działoszyce, Jędrzejów, Kielce, Książ Wielki, Miechów[...] a zamieszkałych po wojnie w różnych częściach Polski (m.in.Dolny Śląsk,
Górny Śląsk, Szczecin). 1946, b.d, rkps, mps.,j.ang.,pol. 1.s.

Okazuje się, że usystematyzowane z czasem akta otwierają przed poszukującymi nie istniejące przedtem możliwości Pozdrawiam pięknie!

Krajanko jak już nas uświadomiłaś na portalu niejednokrotnie .... wszyscy wiemy ,że masz dużą wiedzę i niesamowite materiały na temat historii Jędrzejowa z tą różnicą ze każdy udostępnia to co ma a Ty tylko mówisz ,że masz . Przypomina mi się opowieść o Yeti wiele o nim mówiono ale nikt go w życiu nie widział Pozdrawiam przepięknie

Ależ Marku, wiedza to jeszcze nie mądrość.
Właśnie dogrzebałam się do informacji o w/wym. publikacji i natychmiast o niej wszystkim Wam mówię.
Pytałam przedtem Renatę o listę osobową, ale widocznie w Archiwum Kieleckim nie ma. Trudno, trzeba było zakasać rękawy i... samej wytężyć wzrok
Nareszcie jakiś ślad się ukazał moim oczom. Ślad istnienia takiej listy, rozumiesz?
Innym też się może przydać, więc czemu miałabym nie podać? Podałam.
A ty bezpodstawnie wyobrażasz sobie "Bóg wi co".
Przestań mi więc dokuczać i podejrzewać o siedzenie jak żaba na aktach spraw, bo prawda jest inna niż sobie wyobrażasz. Nie siedzę i nie strzegę.
(Jeszcze wystraszymy Renatę, a tego byśmy nie chcieli. Tak?)

Podanie przeze mnie publikacji pod red. Epszteina z 2005 roku ma na celu uświadomienie nam , że prace trwają i przynoszą rezultaty.

Wspaniałe posty Renaty to rezultat jej wysiłku, którym się z nami chce dzielić bezinteresownie.

Papiery warto weryfikować i tu, czyli na styku dokumentów z namacalną rzeczywistością, jesteś Marku niezbędny.
Nie wysyłam Cię przecież do Archiwum w Kielcach!!!

Temat mniejszości narodowych wymaga namysłu i rozwagi (nadal wywołuje emocje), więc wypada odpowiedzialnie się wypowiadać z dużą dawką obiektywizmu, co robi doskonale Renata. Ukłony dla Niej i czapki z głów!

Nawiązując do prostego przekazu informacji jaki raczy nam przekazywać Renata ,zrozumiałego dla zdecydowanej większości użytkowników forum w tym dla mnie dotyczącego tematu ,,dwa zdjęcia','przedstawiam zdjęcie listy Żydów Jędrzejowskich zamieszkujących po wojnie teren Górnego Śląska znalezione w galerii portalu Andreovia
andreovia.pl/galeria/picture.php?/956/search/96

Tak Marku. Jednostronnicowy wrocławski wykaz z Dolnego Śląska z 1946 roku podaje 28 osób z Jędrzejowa, gdzie widnieją nazwiska, ale tylko pierwszej połowy alfabetu,od litery A do litery M. Która z list wymieniła pana Mordechaja Śledzika, bo go tu nie ma, a przeżył.
Czy nie powstaje wątpliwość, że najprawdopodobniej brakuje drugiej strony spisu ?
Czy ta jedna strona stanowi kompletny wykaz ocalałych? Wcale nie jest to oczywiste.
Nie wiadomo, czy do 28 konkretnych osób z wykazu wrocławskiego wolno nam dodać 7 ( "mniej konkretnych", bo bez wymienionych personaliów) z tabelki statystycznej z 1945. (Wśród tych tajemniczych siedmiorga trzeba wymienić p.Mauera, jego żonę Lolę Brajbort-Mauerową oraz córkę Lalę).
A może wśród siódemki są również te same osoby, które następnie przemieściły się do Wrocławia?
Przypuszczenie powyższe trzeba zweryfikować, jeśli chce się coś ustalić ponad wszelką wątpliwość Wielce pomocną okazałaby się lista osobowa tych siedmiu osób. A jak Ty uważasz?
Oto próba mojej rekonstrukcji:
3 osoby Mauerów, 2 osoby bracia Kluska, p.Rubinek, M..Śledzik. A gdzie się zatrzymał Wargoń? (Jest wszak tablica upamiętniająca radnego Jędrzejowa).
A siostra Wargonia, przeżyła, gdzie jest wyszczególniona?

Pytanie się rodzi: Czy w Szczecinie i na Górnym Śląsku też jacyś się zatrzymali ? Odpowiedź "tak" potrzebna.

Trudność Marku polegała na tym, że spisywano żywych i wciąż przemieszczających się ludzi.
Zanim ich wszystkich spisano w 1946 roku, niektórzy jeszcze nie przyjechali ze Wschodu, a inni już wyjechali na Zachód.
Zwróć też uwagę na fakt, że podczas wojny niektórzy Żydzi żenili się z Polkami i mieli z nimi dzieci.
Wg wewnętrznej instrukcji uchwalonej na naradzie kierownictwa komitetów żydowskich w dniu 20.06.1946 r w Warszawie zalecono, by przy małżeństwach mieszanych rejestrować tylko Żydów i dzieci, które są zgłoszone i wychowane w duchu żydowskim.
Kto jednak w czasie II wojny mógł wychowywać żydowskie dziecko w duchu żydowskim, toż to byłoby dla dzieci wyrokiem śmierci! Nikt przy zdrowych zmysłach w ten sposób nie ratował dzieci. Ocieramy się o absurdalny wymóg z instrukcji.
No i kontynuując, Marku, zaniżała się liczba ocalonych, bo na pewno syn Erlicha z Olszówki Małej na żadnej liście nie mógł się znaleźć. Prawda? Rozumiesz w czym rzecz? Sprawę znasz lepiej ode mnie To nie takie proste, jak widać.

Zdjęcie jakich setki na portalu, uśmiechnięci ludzie sztucznie pozujący. Życie zatrzymane na małej kartce papieru. Oglądamy je, nie zwracamy na nie zbytnio uwagi, powierzchowność jaka towarzyszy temu spoglądaniu na tamten świat nie pozwala nam zobaczyć, że są zdjęcia, na których ktoś chce nam coś przekazać. Młoda dziewczyna, która miała plany w życiu swoje marzenia, swój świat, zostaje tego brutalnie pozbawiona. Nie ma jej ? Ona jest i mówi: pamiętajcie o nas, byliśmy i chcemy być w waszej pamięci.
Przyjrzyjcie się zdjęciu grupie wesołych gimnazjalistów, widzicie osobę jedną z wielu bez twarzy - złośliwość filmu, czy zwykły przypadek, a może zbyt szybki ruch głową w euforii szczęścia, ale nie ma twarzy !

Następne zdjęcie, emocje opadły i mamy twarz pięknej kobiety, która przekazuje nam, że nie jest jedną z wielu bezimiennych osób ze zdjęć. To jest Hindą, która przekazuje nam, abyśmy o niej pamiętali tak samo jak o tysiącach innych, jej podobnych, bez względu na to do jakiego Boga się modlą.

Dla mnie temat Hindy nie został zakończony. Skończę go, kiedy zacznie się do mnie uśmiechać ze zdjęć

W toku moich dalszych poszukiwań ustaliłem ,że Hinda Bassendorf urodziła się 28.09 1919 roku w Jędrzejowie .Jej rodzicami byli Chaim i Suraliba z Wojtraubów pochodząća z Książa Wielkiego .Hinda miała 4 rodzeństwa tj Wolfa Dawida Hanę Hrymienę ? .Na liście Żydów Jędrzejowskich straconych w Treblince widnieją jeszcze imiona Frumet oraz Reuven czy to szwagierki Hindy ? Na liście nie ma Dawida brata Hindy .... Rodzina Bassendorf mieszkała w Jędrzejowie na ulicy Pińczowskiej 12.