Mobilizacja oddziałów AK

Komendant Główny AK gen „Bór” w związku z wybuchem powstania w Warszawie, wydał w dniu 14 sierpnia 1944r. rozkaz wzywający wszystkich komendantów Okręgów do „marszu wszystkimi posiadanymi siłami na pomoc Warszawie”. W ślad za tym 15 sierpnia 1944r. został ogłoszony rozkaz Komendanta Okręgu Kielce płk Jana Zientarskiego Lizińskiego „Mieczysława” nakazujący koncentrację wszystkich podległych mu oddziałów w lasach koło Przysuchy. Zgrupowanie Okręgu Kielce wchodziło w skład 2 Dywizji Piechoty Legionowej w składzie 2, 3 4 pułk piechoty legionowej z inspektoratu sandomierskiego, kieleckiego i starachowickiego. Oddziały z Obwodu Jędrzejów miały swój rejon koncentracji w lasach na zachód od miejscowości Tyniec, Nadleśnictwo Jędrzejów, na północny zachód od Jędrzejowa, w kwadracie miejscowości Lasków-Chorzewa-Popowice-Złotniki. Obwód Jędrzejowski wystawił całkowicie zmobilizowany i uzbrojony 1 batalion Jędrzejowskiego Pułku Piechoty. Bataliony 2 i 3 miały jedynie pełną obsadę dowódców i zawiązki kompanii ale brak było odpowiedniej ilości broni.

Jędrzejowski Pułk Piechoty nie wziął bezpośredniego udziału w koncentracji Korpusu Kieleckiego AK, pozostał na terenie obwodu i łącznie z Kieleckim Pułkiem Piechoty tworzył zalążek Brygady Kieleckiej dowodzonej przez ppłk Józefa Mularczyka „Żora”. Brygada Kielecka składała się z dwóch pułków Świętokrzyskiego Pułku AK i Jędrzejowskiego Pułku AK.

Pułk Jędrzejowski dowodzony przez kpt. Kacpra Niemirskiego „Mira” składał się z dwóch batalionów po ok. 150 ludzi każdy, tzw. batalion „południowy” sformowany był z BCh dowódca por. Stanisław Grynia „Nałęcz” a „północny” AK dowódca por. Józef Kurek „Wiatr”. Ze względu na stosunkowo małą ilość poddziałów i słabe uzbrojenie brygada nie prowadziła większych działań operacyjnych, ograniczając się do kilku zasadzek na szosach i drogach. Oczekiwano na rozkaz ewentualnego marszu na Kielce w ramach planu „Burza”, jednak rozkaz ten nigdy nie nadszedł.

W październiku 1944r. Kielecka Brygada AK została zdemobilizowana. Krótko przed tym batalion „południowy” Jędrzejowskiego Pułku stoczył w lesie koło Węchadłowa bitwę z niemiecką obławą. W czasie walki poległ jeden partyzant, straty niemiecki nie są znane. Wobec braku ciężkiego uzbrojenia i sprzętu oraz obawy przed trudnościami w dotarciu do Warszawy płk Zientarski rozwiązał zgrupowanie. Ta decyzja podjęta została wobec postępu sił niemieckich i sytuacji militarnej w powstańczej Warszawie. Tak duże, skoncentrowane siły partyzanckie, powinny wzmóc działania na liniach komunikacyjnych a nie forsować się bezużytecznie w długim marszu.

Koncentracja oddziałów Korpusu kieleckiego AK w dniach 17-27 sierpnia 1944r.

Rozśrodkowanie oddziałów AK po 27 sierpnia 1944r.

źródła: Wojciech Borzobohaty „Jodła”

opracowanie: Krzysztof Beznosik