Kacper Mir - Niemirski

KOMENDANT Jędrzejowskiego Obwodu BCH i AK, dowódca Jędrzejowskiego Partyzanckiego Pułku Piechoty

Urodził się 1 stycznia 1893 roku w Podleśnej Woli w powiecie miechowskim jako syn Franciszki i Franciszka Niemiec.

Szkołę powszechną ukończył w Pstroszycach, uczył się także w szkole kolejowej w Sędziszowie i Kielcach, następnie uczęszczał do Seminarium Nauczycielskiego w Jędrzejowie, które ukończył w 1912 roku.

Pierwszą posadę nauczycielską otrzymał w szkole fabrycznej w Milowicach koło Sosnowca.

Po wybuchu I wojny światowej wrócił do Jędrzejowa i objął posadę nauczyciela w Krzcięcicach. W tym czasie współpracował z Andrzejem Waleronem, (działaczem ludowym, późniejszym posłem na Sejm) organizując pierwsze oddziały oporu, które dały początek tworzonym w latach późniejszych oddziałom Polskiej Organizacji Wojskowej (P.O.W.) na terenie powiatu jędrzejowskiego. Ukończenie tajnej podchorążówki, umożliwiło mu objęcie funkcji Komendanta P.O.W. w latach 1917 - 1918 na terenie powiatu jędrzejowskiego, która była jedną z najliczniejszych w ówczesnej Guberni Kieleckiej. W służbie zbrojnej służył jako podchorąży Wojska Polskiego od 1918 roku do 1 kwietnia roku 1919.

Następnie przydzielony został do 25 Pułku Piechoty w stopniu podporucznika. Brał udział w wojnie polsko - bolszewickiej, za udział w której został trzykrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych. Ze służby w wojsku przeszedł do rezerwy w stopniu porucznika.

Po zakończeniu wojny otrzymał posadę nauczycielską w Mnichowie, w powiecie jędrzejowskim. W tym okresie rozpoczął również działalność w ruchu ludowym, organizując wspólnie z posłem Andrzejem Waleronem Stronnictwo Ludowe „Wyzwolenie". Pracował jako nauczyciel (kierownik szkoły powszechnej) w Strzeszkowicach, a następnie Iwanowicach, Gilowicach, Stryszawie i Rychwałdzie na terenie powiatu żywieckiego.

Z chwilą wybuchu II wojny światowej próbował dostać się do swej jednostki macierzystej w Janowie Lubelskim, jednak okazało się to niewykonalne. W październiku 1940 roku wraz z najbliższymi został wysiedlony do Nowego Sącza, skąd udał się do swej rodziny w Radomia. Utrzymywał jednak żywe kontakty z działaczami ludowymi.

W styczniu 1941 roku otrzymał wiadomość od Andrzeja Wojteckiego, aby bezzwłocznie przyjechał do Jędrzejowa. Na Zielonkach k/Jędrzejowa u Pańtaka odbyło się spotkanie z Franciszkiem Kamińskim - komendantem głównym Batalionów Chłopskich i Stanisławem Jagiełło ps. „Szuwaro" komendantem okręgu kielecko - radomskiego. Kacper Niemiec został zaprzysiężony i mianowany komendantem obwodu jędrzejowskiego BCh.

Z jego inicjatywy w latach 1942 - 1944 zorganizowano w Słaboszowicach na terenie gminy Sędziszów 8 trzymiesięcznych kursów wyszkolenia podoficerów piechoty, które ukończyło 92 szeregowców. Przedmiotem wykładów, oprócz tematów z dziedziny wojskowości, były także pogadanki z historii ruchu ludowego.

W 1944 roku, na mocy rozkazu Kwatery Głównej o scaleniu Batalionów Chłopskich z Armią Krajową, został powołany na Komendanta Jędrzejowskiego Obwodu AK - BCh, zastępując tym samym na stanowisku mjr. Stefana Gądzio „Kosa", który został przeniesiony na stanowisko szefa Inspektoratu AK w Starachowicach.

Po dowództwem mjr. Kacpra Niemca, który przybrał pseudonim „Mir" przeprowadzono szereg akcji bojowych i sabotażowych m.in.:

- 30 kwietnia 1944 – akcja na stację kolejową w Sędziszowie,

- 20 lipca.1944 – likwidacja oddziału niemieckiego w Skroniowie,

- wysadzenie mostu w Klemencicach,

- wysadzenie torów w Boleścicach, Rudkach, Klimontowie,

- likwidacja taboru samochodowego w rejonie lasu Chrusty,

- prowadzenie walk z wrogiem w czasie przemarszów oddziałów niemieckich

W styczniu 1945 roku, tuż po wyzwoleniu powiatu jędrzejowskiego, mjr. „Mir" Niemiec pełnił funkcję Przewodniczącego Komisji Weryfikacyjnej, której celem była działalność zmierzająca do ujawniania się żołnierzy podziemnego wojska z szeregów Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich. Niejednokrotnie osobiście interweniował w przypadkach aresztowań swoich byłych podkomendnych w Komendzie Milicji i w Powiatowym Urzędzie Bezpieczeństwa w Jędrzejowie.

W roku 1946 zmienił nazwisko z Kacper Niemiec na Kacper Mir - Niemirski. Według relacji jego córki - pani Renaty Niemirskiej - Pisarek, Kacper Niemirski zdecydował się na wybór opcji politycznej szczególnie bliskiej jego sercu - Polskiego Stronnictwa Ludowego. Z wartościami i ideałami tego ruchu wiązał bowiem nadzieje na przyszłość. Jak we wspomnieniach pisze pani Niemirska - Pisarek: ..."Ojciec mój z chwilą powstania Polskiego Stronnictwa Ludowego pod przewodnictwem Stanisława Mikołajczyka wstąpił w jego szeregi wraz z innymi działaczami ludowymi"... Kierownictwo PSL z Mikołajczykiem na czele nie udzieliło jednak poparcia zgodnie z żądaniem PPR w referendum ludowym na wiosnę 1946 roku, co spowodowało kampanię oszczerstw i terroru przeciw działaczom PSL, których masowo aresztowano za rzekome powiązania z „reakcyjnym" podziemiem. Szczególnie po wyjeździe Stanisława Mikołajczyka z kraju nastąpiły aresztowania działaczy PSL. Jak wspomina pani Renata Niemirska – Pisarek: ...Ojciec mój został zwolniony z pracy i aresztowany w 1947 roku, w kieleckim więzieniu przebywał około roku..." Po wyjściu z więzienia przez szereg lat sprawował funkcję Prezesa koła Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Jędrzejowie.

W uznaniu zasług odznaczony został Orderem Virtuti Militari, Krzyżem Walecznych, Krzyżem Partyzanckim, Krzyżem Niepodległości, Krzyżem P.O.W., Medalem Zwycięstwa i Wolności.

Zmarł 6 marca 1965 roku w Jędrzejowie. Pochowany został na cmentarzu św. Trójcy w Jędrzejowie.
Dla uczczenia pamięci Kacpra Niemirskiego Rada Miejska w Jędrzejowie uchwałą z dnia 26 sierpnia 2004 roku postanowiła nadać jego imię jednej z ulic znajdującej się w centrum miasta.

opracowanie: Michał Grzywacz