Zagaje 1780-1800

W wolnym czasie stworzyłem z posiadanych przeze mnie różnych materiałów krótki opis Zagaja i jego mieszkańców z lat 1780-1800 (około 60stron A5)
zamieszczam tu fragmenty, nie wiem jak wstawić tabelki dlatego wstawiam w formie obrazka.

Według spisu z 1790 roku Zagaje zamieszkiwały następujące osoby:

Nazwiska z 1790 roku
Analizując nazwiska mieszkańców z 1790 roku można stwierdzić, że najliczniejszą grupę stanowili mieszkańcy o nazwisku „Dziub” było ich, 35 co w stosunku wsi (nie uwzględniając dworu) stanowiło 27,3% ogółu. Drugie najliczniejsze nazwisko „Krakowski ” miało 16 osób, czyli 12,5% ogółu. Trzecie najliczniejsze nazwisko to „Klonowski” noszone przez 12 osób co stanowiło 9,4%. W przypadku 8 osób występuje brak danych, co do nazwiska, osoby te są wymienione z samego imienia lub jako syn, córka, matka innej osoby.



Budynki w 1790 roku
Zagaje w XVIII w. to typ wsi zwany powszechnie Szeregówka taki typ wyróżnia się regularnym łanowym układem pól, ale w przeciwieństwie do rzędówki i łańcuchówki posiada zwarcie ustawione zagrody. Są one rozmieszczone wzdłuż prostej ulicy w środku obszaru wiejskiego. W XIX w. stopniowo przekształcono wieś na typ „rzędówka”, charakteryzował się on tym, że zabudowania rozmieszczone są po jednej stronie drogi. Od zagród prostopadle do drogi ciągną się pasy pól.
W 1790 roku w listopadzie we wsi Zagaje było 20 budynków mieszkalnych + dwór i jego zabudowania dla służby. Występowały różne typy chałup i były one w różnym stanie technicznych, jednak większość była w bardzo złym stanie. Zdarzały się chałupy, w których była przegnita strzecha, słupy, tragarze. Przegnite pokrycie dachu łatano chrustem i snopkami. Na terenie parafii Mierzwin można było spotkać chałupy, w których część mieszkalna miała wspólną kalenicę ze stodołą. Sytuacja komorników przedstawiała się też nie najlepiej nawet ci, co zamieszkiwali w domach bogatszych gospodarzy korzystali z budynków, które niekiedy były w tak złym stanie, że groziły zawaleniem. Ciężka sytuacja chłopów, na którą miała wpływ bieda, głód, odrabiania pańszczyzny, analfabetyzm wpływała na pogłębienie nędzy wśród tej grupy społecznej.
Szymon Chwalibóg nabywając Zagaje wybudował w nim nowy dwór, był on samodzielnym oddzielonym budynkiem mieszkalnym, zastosowano w nim dwutraktowy układ pomieszczeń. Cały budynek był zrobiony z drzewa modrzewiowego, dopiero kiedy wieś przeszła na Stefana Łuszczkiewicza dwór został przebudowany i istniejący drewniany budynek został obudowany cegłą. Podczas tych prac remontowych natrafiono na belkę z wypaloną datą 1683.
W skład zespołu dworskiego wchodziły następujące budynki: budynek mieszkalny, chłopskie czworaki, stodoły, obory, stajnie. Do dworu należały: pola, las, pastwiska, inwentarz hodowlany.

Mieszkańcy w 1790 roku
Wieś zamieszkiwało 142 osoby, 14 osób zamieszkiwało w dworze i jego zabudowaniach, 128 mieszkało we wsi. Miejscowość tą też zamieszkiwało 5 Żydów, najprawdopodobniej zamieszkiwali oni zabudowania folwarczne. Większość mieszkańców to mężczyźni 52,5% a , 47,5 % kobiety.

Liczba urodzonych dzieci w Zagaju w latach 1780-1800
W sumie w latach 1780-1790 w Zagaju urodziło się 139 dzieci, co daje średnią 6,61 dziecka na rok. Należy też wspomnieć o wysokiej śmiertelności wśród dzieci. W 1790 roku żyło 36 dzieci z ponad 50 urodzonych w latach 1780-1790.

Wysoką śmiertelność daje się zauważyć nie tylko w wiejskich chałupach, ale i we dworze.
Z siedmiorga rodzeństwa Romerów ( dzieci Kazimierza i Anny z Wolskich) aż troje zmarło w 1779 r. w Zagajach.
Byli to:
Salomea Marianna Elżbieta, jedenastolatka,
Wincenty Jan, pięciolatek
Cyprian Onufry Ignacy, trzylatek

Przypuszczalnie mogła to być jedna z chorób wieku dziecięcego np.szkarlatyna lub koklusz zwany krupem lub krztuścem.

Jeśli weźmie się pod uwagę, że Marianna Wincenta zmarła w roku swoich urodzin czyli w 1770, a Franciszka Romerówna Szymonowa Malczewska w 1790 roku ( być może przy porodzie) to przeżyło zaledwie dwoje rodzeństwa Romerów:
Konstanty Józef Wincenty i jego młodsza o rok siostra Małgorzata Antonina Barbara.

dzień dobry,
czy są jakieś materiały nt Zagajów w pozniejszym czasie ? Moj Dziadzius urodził się w Zagajach lub Krukawie (dwie wersje, a aktu urodzenia nie udało mi sie odszukać Jego ojciec był gajowym, więc pewnie musiał gdzieś figurować w spisach sluzby, Czy Krukawa tez nalezala do majątku Zagaje ?

Witam
Materiałów jest bardzo dużo , np na andreovia.pl jest spis służby folwarcznej z Zagaja
o ile kojarzę to "Krukawa" to część jakiejś wsi z okolic Mierzwina na 99% nie była częścią Zagajów, postaram się dokładnie sprawdzić wieczorem.

Z tego co udało mi się ustalić to może chodzić o "Zagajów" w powiecie pińczowskim a to Zagaje o którym jest ten wątek leży w powiecie Jędrzejowskim. Jeżeli by pani podała nazwisko swojego dziadka może udało by mi się ustalić coś więcej. Może ten wycinek z gazet pomoże w poszukiwaniach Krukawy

Marek 112, bardzo dziękuję za odpowiedż
No wlasnie, za dużo tych Zagajów , a ta część moje rodziny stosunkow sporo wędrowała (po tej czesci Kieleckiego) i mam problem z metraykami, Dziadziuś, Stanisław Chabiński urodził się w roku 1893 w Zagajach lub Krukawie i był synem Kazimierza Chabińskiego i Marianny z Ziębów. Kazimierz był gajowym i sam urodził się w Czarnocinie, Inne nazwiska wsrod przodkow Kazimierza to Pęczak i Cepak

A potem osiedli w Sancygniowie, gdzie już młodzi z rodziny zatrudnieni byli w majątku Deskurów. No ale to wszystko przekaz ustny, a ciekawa by była zobaczyć jakieś spisy służby